خط و خوشنويسي از جمله هنرهاي سنتي ايرانيان است كه از ديرباز در اين سرزمين وجود داشته و هر بينندهاي را مجذوب زيبايي خود ميكند. اما زيبايي و جنبه تزئيني خط تنها يك بعد اين هنر است و بعد ديگر آن خوشخطي و خوانايي است كه لازمه جامعه است.
خط تحریری متداولترین نمونه خط است. خطی که همه از آن استفاده میکنیم و بعید است کسی تا به حال از آن استفاده نکرده باشد. در اصل خط تحریری همان خط نوشتاری ما است که با استفاده از مداد و خودکار آن را روی کاغذ پیاده میکنیم. زیبایی و نازیبایی خط تحریری ما در کودکی شکل میگیرد و البته قابل اصلاح است، لذا آموزش خط تحریری به کودکان در ابتدایی ترین سال های یادگیری مهارت نوشتن بسیار حائز اهمیت است.
با این حال هر چقدر که به سن ما افزوده میشود عادات نوشتن در ما بیشتر تثبیت میشوند و مانند هر عادت دیگری سختتر تغییر میکنند. در نتیجه بهترین زمان آموزش خط تحریری در دبستان است. درست در ابتداییترین سالهایی که کودک با فرایند نوشتن آشنا میشود و با آن خو میگیرد.
قبل از اینکه به معرفی انواع روش های آموزش خط تحریری به کودکان بپردازیم بهتر است به چند نکته دقت کنید. فارغ از اینکه چه روش آموزشی را برای کودک خود انتخاب میکنید باید بتوانید او را به استفاده درست از قلم و کاغذ آشنا کنید و به او بیاموزید که بهتر است در چه حالت بدنی از آنها استفاده کند.
- برای گرفتن خودکار یا مداد نباید فشار زیادی به انگشتهای دست وارد شود. این کار علاوه بر کاهش زیبایی خط، سلامت دست را نیز تهدید میکند. سفت گرفتن بیش از اندازه قلم در طولانی مدت موجب اختلال در عملکرد عصب کارپال دست خواهد شد.
- فاصله نوک مداد تا انگشتهای کودک نباید زیاد باشد. هر چقدر که این فاصله بیشتر باشد کنترل قلم نیز سختتر میشود و خطوط با تمرکز کمتری روی کاغذ نقش میبندند.
- به او بیاموزید که بین بازو و بدنش فاصله ایجاد کند. چرا که در این صورت تمرکز برای نوشتن بالاتر خواهد رفت.
- کاغذ باید درست روبروی کودک قرار بگیرد و کج نباشد.
- برای زیبانویسی حرکت دادن قلم باید با حرکت دست انجام شود؛ نه حرکت انگشتان سبابه.
روش های آموزش خوشنویسی با مداد برای کودکان
روشهای مختلفی وجود دارد که شما میتوانید با استفاده از آنها نحوهی درست نوشتن خط تحریری را به کودکان آموزش بدهید. اما آنچه که بسیار اهمیت دارد استفاده از ابزار نوشتاری درست میباشد. در مرحلۀ اول و برای شروع آموزش خط ، مداد بهترین ابزار میباشد، چرا که به هنگام رسم الخط و نوشتن حروف امکان کنترل کردن مداد، نسبت به سایر نوشت افزارها همانند خودکار بیشتر است. بنابراین برای گرفتن نتیجۀ بهتر و تثبیت خط خوش کودکان در ابتدای کار حتما از مدادهای ساده و مشکی استفاده نمایید.
آموزش خط تحریری در دبستان
یکی از مسائلی که در دوران دبستان به آن پرداخته میشود آموزش خط تحریری است. در گذشته تنها به درست نویسی اهمیت داده میشد؛ اما امروزه زیبانویسی نیز مورد توجه قرار گرفته و آموزگار وظیفه دارد به روشی درست آن را به کودک آموزش دهد. در گذشته آموزش خط تحریری به کودکان به سالهای پایانی مقطع ابتدایی و دوران راهنمایی موکول میشد؛ حال آنکه امروزه کتب درسی سالهای ابتدایی دبستان طوری طراحی شدهاند که کودک از همان ابتدا با زیبانویسی آشنا میشود و نوشتن را با آموزش خط تحریری شروع میکند.
اموزش خط تحریری توسط والدین
اگر شما به عنوان والدین کودک خط زیبایی داشته باشید میتوانید آن را به فرزند خود نیز فرا بدهید. این کار را میتوانید با بازی و سرگرمی همراه کنید و تاثیر آموزش را با استفاده از بازی فراتر از حد تصور کنید.
آموزش خط تحریری با کتاب خط
کتاب یکی از روشهای موثر برای آموزش خط به کودکان است. از گذشته تا کنون تعداد بسیاری از افراد به واسطه کتابهای اموزشی مهارت زیبانویسی خط تحریری را به دست آوردهاند. کودکان با کتابهای آموزش خط ارتباط بهتری برقرار میکنند تا فیلمهای از پیش ضبط شده.
چرا که کتاب علاوه بر حواس بینایی حواس لامسه را نیز در آنها فعال میکند، ضمن آنکه فرصت بیشتری را برای تکرار و تمرین به کودکان می دهد. همچنین آموزش از روی کتاب ناخودآگاه والدین را نیز درگیر پروسه یادگیری کودک میکند و در نتیجه تعامل بین والد و فرزند را نیز افزایش میدهد.